توضیحات کلی برای طراحی انکر
آیین نامه EN1990 و EN 1991 معادل مبحث 6 ایران
آیین نامه EN1992 برای طراحی انکر که در نرم افزار فیشر (FISCHERC-FIX) استفاده شده است.
بتن ترک دار : بتن تحت بار کششی ترک برمیدارد و تقریبا تمامی بتن های استفاده شده در ساختمان از این نوع هستندبه جز بتن فونداسیون و یا هر بتن نصب شده به زمین که بتن بدون ترک در طراحی ها در نظر گرفته میشود.
انواع بار های وارده بر انکر ها
- بار استاتیکی شامل: 1- بار دایمی یا مرده (Dead) 2- بار متغیر (باد و بارون و برف و…) 3- بار پایدار (ترکیب بارهای بالا که فقط در انکر های شیمیایی َوجود دارد
- بار آتش سوزی : بر اساس زمینی که در آن طراحی میشود محاسبه میشود بر اساس زمان تحمل آتش به 30 دقیقه (R30) و 60 دقیقه (R60) و 90 دقیقه (R90) و 120 دقیقه (R120) تقسیم بندی میشود
- بار زلزله : بر اساس آیین نامه ETA اروپا در دو دسته طراحی میگردد : 1- C1 که تنش نهایی انکر را در نظر میکیرد و 2- C2 که سختگیرانه تر بوده و در ایران تقریبا در تمامی پروژه ها از این مدل طراحی استفاده میشود.
- بار خستگی : شبیه به بار جرثقیل باری که مدام تکرار میشود
- بار شوک : باری مثل افتادن کوهنورد که در لحظه اتفاق میفتد
- بار دینامیکی : تمامی بارها در نظر گرفته میشود به جز بار استاتیکی
عمق کاشت یا hef : به طور کلی عمق کاشت انکر های مکانیکی حدود 60 تا 70% طول رول بولت است ولی این عمق برای انکر های شیمیایی بیشتر است.
نهایت عمق کاشت انکر = hef.max نکته :
طول کلی انکر = hnom
انکر های پر قدرت فیشر :
- FAZ II : که در کلاس 8 تولید میشود و دارای تمامی تاییده های اروپا و آمریکا و آتش سوزی و لرزه ای زلزله میباشد و معادل HST3 هیلتی میباشد. البته مدل FAZ II R که در کلاس 8.8 میباشد و FAZ II HCR که فولاد آبدیده است به صورت سفارشی تولید میگردد.
- FH II : که در کلاس 8 تولید میشود و تقریبا قدرتمند ترین انکر فیشر لقب میگیرد و همانند FAZ II دارای تمامی تاییدیه ها میباشد و خاصیت بزرگ این انکر تحمل بار برشی بالاست.
ضرایب در طراحی برای انکر
ضریب برای آتش سوزی به طور عام 0/7 در نظر گرفته میشود
ضریب برای زلزله به طور عام 0/6 در نظر گرفته میشود.
همچنین برای طراحی ها وزن و نیروی بار مرده با ضریب 1/35 و برای بار باد ضریب 1/8 در نظر گرفته میشود.
همچنین در طراحی ها اتصالات به دو دسته تقسیم میگردند:
- غیر باربر : اتصالات ساپورت های تاسیساتی از این دسته هستند
- سازه باربر
انواع تحمل بارها در جهات مختلف در انکر ها
- انکر های فلزی : که به صورت اصطکاکی عمل کرده و مقاومت میکند.
- انکر های شیمیایی : این انکر ها در مکان هایی که فواصل سوراخ ها از هم کمتر باشند بیشتر کاربرد دارد و همچنین باعث افزایش سرعت در کار میشود.
- انکر های لاکر : این نوع انکر ها برای مکان های خاص تری استفاده میگردند و تحمل بار در جهات مختلف را دارا میباشند.
- انکر های دینامیکی : این انکر ها ترکیب انکر های لاکر با انکر های شیمیایی میباشند.
مقاومت بتن : مقاومت بتن به صورت C20/25 نشان داده میشود که عدد اول ینی 20 مقاومت در حالت استوانه ای شکل و عدد دوم ینی 25 مقاومت در حالت مکعبی شکل را نشان میدهد.
روش های طراحی
- ETAG : قدیمی ترین روش و تقریبا روش منسوخ شده است که فقط انکر های فلزی را نیز در بر میگیرد و برای طراحی انکر های شیمیایی باید به تبصره ها مراجعه نمود و مطلب مستقیمی در این آیین نامه وجود ندارد
- ETA : همان آیین نامه EN1992 میباشد که در اروپا و همچنین خاور میانه بیشتر از این آیین نامه استفاده میگردد.
- ACI : آیین نامه آمریکا میباشد که فقط شرکت فیشر و هیلتی دارای تاییده های این شرکت هستند و معمولا طراحی ها در این آیین نامه اقتصادی تر میباشد.
- ENZO : برای طراحی بیشتر از 9 انکر شرکت فیشر راه حلی در نظر گرفته است که در آیین نامه قرار داده شده است.
عواملی که بیشتر باعث تخریب و یا FAIL شدن انکر میشوند عبارتند از:
- بار زلزله که در تمامی جهات به انکر و سازه وارد میگردد
- بار خستگی که به صورت نمودار سینوسی فشار را بر سازه و انکر وارد آورده و باعث افت توان انکر و سازه در مرور زمان میشود و در تعریف آن حداقل میبایست 10000 تغییر نیرو وجود داشته باشد.
- بار شوک که در لحظه اتفاق میفتد و باید در تمامی جهات و در ابعاد حداکثری خنثی گردد.
- انحراف بیش از 5 درجه در هنگام نصب که بیشترین عامل تخریب انکر و بتن میشود.
- مدل نصب STAND OFF که انکر در محل فشار با بتن فاصله داشته و باعث برش انکر گردد.
نکته: کمترین امکان برای FAIL کردن انکر تخریب خود انکر یا STEEL FAILURE میباشد و بیشتر یا رزوه ها یا بتن تخریب میشوند.
نحوه سوراخکاری برای کاشت انکر
برای سوراخکاری انکر های شیمیایی داخل رزوه حدود 1سایز بزرگرتر سوراخ میکنند و کاشت را انجام میدهند اما برای رول بولت ها به هیچ عنوان نباید بیشتر از 5mm بزرگتر از سایز انکر مورد نظر سوراخکاری انجام شود به طور مثال اگر انکر FAZII M10 مد نظر باشد سوراخ باید بین 10/1mm تا نهایت 10/5mm باشد.
جوشکاری در کنار انکر کاشته شده: این کار به طور کل توصیه نمیشود اما اگر مجبور به این کار شدیم درجه حرارت انکر به هیچ عنوان نباید بیشتر از 100 درجه شود و همچنین در هنگام جوشکاری انکر نباید تحت هیچ گونه باری قرار گرفته باشد.
