مواد عایق معمولا شامل مواد الیافی حجیم از جمله فایبرگلاس، پشم سنگ و سرباره، سلولز و الیاف طبیعی، تخته‌های فوم سفت و سخت و فویل‌های براق می‌شود و نحوه کار هر کدام به شرح زیر است:
مواد حجیم در برابر جریان گرمای رسانا و همرفتی در یک حفره ساختمان مقاومت می‌کنند.
تخته‌های فوم سفت و سخت، هوا یا گاز را به منظور مقاومت در برابر جریان گرما به دام می‌اندازند.
فویل‌های براق گرمای تابشی را از فضا‌های مختلف منعکس می‌کنند و برای استفاده در آب و هوای خنک مناسب هستند.
عایق فایبرگلاس
فایبرگلاس یکی از رایج‌ترین مواد عایق است که از الیاف شیشه‌ای بسیار ظریف تشکیل می‌شود و اشکال مختلفی مانند پتو یا رول، تخته‌های سفت و سخت و عایق کانال دارد. امروزه تولید کنندگان این محصولات معمولا آن‌ها را با چگالی متوسط و بالا تولید می‌کنند و هر کدام کاربرد خاصی دارند. عایق فایبرگلاس در واقع از شیشه مذاب ساخته می‌شود و به صورت الیاف چرخانده یا دمیده می‌شود. اکثر تولید کنندگان این عایق‌ها، آن‌ها را از شیشه‌های بازیافتی 40% تا 60% تولید می‌کنند.
عایق پشم معدنی
عایق پشم معدنی معمولا به دو نوع عایق زیر اشاره دارد:
- پشم سنگ که از مواد معدنی طبیعی مانند بازالت یا دیاباز بدست می‌آید.
- پشم سرباره که از مواد زایدی که روی سطح فلز مذاب تشکیل می‌شود، بدست می‌آید.
به طور متوسط، پشم معدنی حاوی 75% محتوای بازیافتی پسا صنعتی است و برای مقاوم کردن آن در برابر آتش نیازی به مواد شمیایی اضافی نیست. این عایق معمولا به صورت پتو یا رول و عایق پرکننده در بازار موجود است.
عایق سلولزی
عایق سلولزی از بازیافت محصولات کاغذی مانند روزنامه ساخته می‌شود و دارای محتوای بازیافتی بسیار بالایی است. برای تولید این عایق، ابتدا 82% تا 85% کاغذ به قطعات کوچک و سپس به فیبر تبدیل می‌شود. تولید کنندگان عایق‌های سلولزی برای اطمینان از مقاومت در برابر آتش و حشرات، ماده معدنی بورات را به این عایق اضافه می‌کنند. این عایق‌ها را می‌توان به صورت خشک پشت توری نصب کرد و یا به صورت مرطوب پاشید.
عایق سلولز طبیعی
برخی از الیاف طبیعی از مواد اولیه‌ای مانند پنبه، پشم گوسفند، پوشال کاه و کنف تولید می‌شوند که در ادامه به توضیح مختصر هر کدام می‌پردازیم:
عایق پنبه
این عایق از 85% الیاف پنبه و 15% الیاف پلاستیکی که با بورات مخلوط شده است، تهیه می‌شود. برای تولید عایق پنبه همچنین از ضایعات تولید جین آبی نیز استفاده می‌شود و به طور کلی محتوای بازیافت آن به حداقل انرژی برای تولید نیاز دارد.
عایق پشم گوسفند
این عایق از ترکیب پشم گوسفند با بورات تهیه می‌شود تا در برابر آفات، آتش و کپک مقاومت داشته باشد.
عایق پوشال کاه
ساخت پوشال کاه به 150 سال پیش و دشت‌های بزرگ ایالات متحده باز می‌گردد و امروزه نیز مورد توجه بسیاری از افراد قرار دارد. پنل‌های پوشال کاه معمولا 5 تا 102 میلی متر یا 2 تا 4 اینچ ضخامت دارند و هر طرف آن‌ها با کاغذ کرافت سنگین پوشانده شده است.
عایق کنف
عایق کنفی نسبت به دیگر عایق‌ها مصرف بسیار کمی دارد و شبیه دیگر انواع عایق فیبری است.
عایق پلی استایرن
پلی استایرن یک ترموپلاستیک بی‌رنگ و شفاف است که معمولا برای تولید عایق‌های فوم تخته، عایق بلوک‌های بتنی و عایق پرکننده شل تشکیل شده از دانه‌های کوچک پلی استایرن مورد استفاده قرار می‌گیرد. پلی استایرن منبسط قالبی یا MEPS که به صورت دانه‌های فوم کوچک نیز موجود است، برای عایق بندی فوم برد مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این دانه‌های فومی کوچک که بسیار سبک هستند و بار الکتریکی ساکن را به راحتی می‌گیرند، می‌توان به عنوان عایق ریختن بلوک‌های بتنی یا دیگر حفره‌های دیوار تو خالی استفاده کرد. از دیگر عایق پلی استایرن می‌توان به پلی استایرن منبسط شده یا EPS و پلی استایرن اکسترود شده XPS نیز اشاره کرد. XPS اغلب به عنوان عایق فوم برد و EPS معمولا به عنوان بلوک‌هایی قابل برش استفاده می‌شوند.
عایق پلی ایزوسیانورات
پلی ایزوسیانورات یا پلی ایزو نوعی سلول بسته و حاوی گازی با رسانایی کم و بدون هیدروکلروفلوئوروکربن در سلول خود است که در مقابل حرارت سفت می‌شود. این عایق به صورت مایع، فوم اسپری شده و فوم تخته سفت و سخت تولید می‌شود و می‌توان آن را به پنل‌های عای چند لایه با انواع روکش‌ها نیز تبدیل کرد. نصب پلی ایزوسیانورات ارزان‌تر از نصب فوم برد است و به دلیل این که فوم، مایع خود را به تمام سطوح قالب می‌دهد، این عایق عملکرد بسیار خوبی دارد.
عایق پلی اورتان
پلی اورتان یک عایق فوم ترموست است که در سلول‌های خود گازی با رسانایی کم دارد. این عایق در دو نوع سلول بسته و سلول باز موجود است که در نوع بسته آن، سلول‌ها با چگالی بالا بسته و با گازی پر می‌شوند که به فوم برای پر کردن فضای اطراف آن کمک می‌کند. R-value عایق پلی اورتان سلول بسته در طول زمان به دلیل پدیده‌ای به نام رانش حرارتی و جایگزینی هوا با گاز‌های کم رسانای خارج شده، کاهش می‌یابد. روکش‌های فویلی و پلاستیکی موجود بر روی پنل‌های فوم پلی اورتان سفت و سخت، می‌توانند موجب کند شدن رانش حرارتی شوند و فویل انعکاسی آن‌ها نیز اگر به صورت صحیح نصب شود، می‌تواند یک مانع تابشی مناسب باشد. عایق پلی اورتان به صورت فوم مایع پاشده شده و تخته فوم سفت و سخت موجود است و می‌توان آن‌ها را به پنل‌های عایق چند لایه با انواع روکش‌ها تبدیل کرد.
عایق پرلیت
عایق پرلیت معمولا در قسمت زیر شیروانی خانه‌هایی که قبل از سال 1950 ساخته شده‌اند، مشاهده می‌شود. این عایق از طریق حرارت دادن گلوله‌های سنگی ساخته می‌شود و از گلوله‌های بسیار سبک و کوچکی تشکیل شده است. عایق پرلیت یک عایق شل است که می‌توان به صورت شل و یا به صورت ترکیب با سیمان و تبدیل به بتن سبک وزن از آن استفاده کرد.
عایق فوم سیمانی
عایق فوم سیمانی از مواد معدنی مانند اکسید منیزیم استخراج شده از آب دریا ساخته می‌شود. این عایق به عنوان عایق فوم پاشیده می‌شود و در محل مورد استفاده قرار می‌گیرد. فوم سیمانی غیر سمی و غیر قابل اشتعال است و به اندازه فوم پلی اورتان هزینه دارد.
عایق فوم فنولیک
فوم فنولیک در زمان‌های گذشته به عنوان عایق تخته فوم سفت و سخت محبوب بود و امروزه نیز علاوه بر عایق تخته، به عنوان عایق فوم در محل نیز موجود می‌باشد. این عایق هنگام استفاده از هوا به عنوان عمل کف استفاده می‌کند و اصلی‌ترین ایراد آن این است که پس از پخت تا 2% جمع می‌شود.
انواع مختلف روکش عایق
روکش‌ها در طول فرآیند تولید به مواد عایق وصل می‌شوند و وظیفه آن‌ها محافظت از سطح عایق، کنار هم نگه داشتن عایق و تسهیل اتصال به اجزای ساختمان می‌باشد. همچنین برخی از آن‌ها ممکن است در برابر شعله، بخار، هوا و تابش نیز مقاومت داشته باشند. روکش‌های معمولی عایق‌ها معمولا شامل کاغذ کرافت، ورقه وینیل سفید و فویل آلومینیومی می‌شود و عواملی از جمله آب و هوا، مکان و نحوه نصب عایق در محیط تعیین‌کننده نوع روکش عایق است.
منبع: energy